Lekkere seks, ook voor vrouwen

• De orgasmekloof – ongelijkheid tussen de seksen
• Het belang van het niet weten tijdens seks
• De voorwaarden om te durven ontdekken

Bijna iedereen krijgt in zijn leven weleens te maken met onzekerheden of problemen op het gebied van seks. De meeste stellen hebben in hun relatie fases waarin seks een issue is. Vaak wordt het onderwerp vermeden, de olifant in de kamer.
We hebben een idee van wat goeie seks zou moeten zijn. Ons eigen seksleven, de manier waarop we seks beleven, of niet beleven, de dingen waarover we fantaseren, voldoen niet altijd aan dat beeld. We denken dan dat het aan ons ligt, dat we niet normaal zijn. We schamen ons, en gaan ons aanpassen door te doen alsof, door de manier waarop we genieten te overdrijven, of juist onze opwinding te onderdrukken, cool te doen, of koel.

Het is bovendien iets wat vanzelf zou moeten gaan, seks. Te midden van alle pornowebsites, seksspeeltjes, en dating apps, is praten over seksuele problemen en het stellen van vragen nog steeds taboe. Als het niet helemaal lekker loopt, zitten we daar vaak alleen mee.

De orgasmekloof – ongelijkheid tussen de seksen

Seksuologe en hoogleraar Ellen Laan doet in haar boek “Seks!” (samen met collega Rik van Lunsen) en in haar lezingen (zie video hieronder) uit de doeken hoe er tussen mannen en vrouwen anno 2020 nog steeds grote ongelijkheid bestaat in de mate van plezier die ze beleven aan seks. Zij noemt dit fenomeen de Orgasmekloof. Bij heteroseksuelen ligt het aantal vrouwen dat bijna altijd of altijd klaarkomt tijdens een vrijpartij op 65%, terwijl dat aantal bij mannen 95% is. Een enorm verschil.
Daarbij komt dat 10% van de vrouwen pijn heeft tijdens het vrijen, en er desondanks mee doorgaat.

Mythes rond seks

Laan legt uit hoe deze ongelijkheid het gevolg is van een aantal hardnekkige mythes rondom seks en van een grote onwetendheid over de seksualiteit van vrouwen.

Het merendeel van de mensen gelooft nog in een aantal oude verhalen die allang achterhaald zijn, maar nog steeds uit de kast worden getrokken om uit te leggen dat mannen bijvoorbeeld ‘van nature meer zin in seks’ zouden hebben. Dit zou met het hormoon testosteron te maken hebben, en met de geschiedenis van de voortplanting van de menselijke soort.
Ellen Laan laat zien hoe beide verhalen – en meer van dit soort mythes – op onzin gebaseerd zijn. Testosteron heeft in positieve zin niets te maken met de mate van zin in seks. En ook het verhaal dat mannen hun zaad altijd zoveel mogelijk hebben moeten verspreiden, terwijl vrouwen veel selectiever moesten zijn is feitelijk onwaar. Seks gaat bovendien voor het grootste deel helemaal niet over voortplanting.
In werkelijkheid zijn de verschillen in lustbeleving tussen mannen en vrouwen maar heel klein. En hebben vrouwen net zoveel zin in seks als mannen. Als het goeie seks is tenminste.
Overigens heeft het beeld van de ideale man als testosteronbom niet alleen op vrouwen, maar ook op het seksleven van mannen een remmende invloed.

Wel worden vrouwen volgens Laan veel meer dan mannen geregeerd door twee op elkaar inwerkende systemen: een lichamelijke seksuele kracht die versterkt, dan wel geremd wordt door een mentale sensor. Deze sensor (de innerlijke criticus) ontwikkelen we van geboorte af aan in wisselwerking met onze – kleine en grotere, maatschappelijke – omgeving.
Vrouwen groeien op om zich in hun seksualiteit meer te richten op het plezier van de ander, dan op hun eigen plezier. Ze leren niet naar hun eigen lichaam te luisteren. En in de biologieboeken is ook tegenwoordig nog steeds nergens een correcte afbeelding van de clitoris te vinden, het belangrijkste orgaan wat betreft de opwinding van de vrouw.
Dat de meeste mensen nog steeds niet weten hoe de clitoris eruit ziet, of begrijpen dat vrouwen van penetratie (penis-in-vagina-seks) niet gemakkelijk klaarkomen, puur vanwege de wijze waarop hun ‘genitaal’ is gebouwd, helpt de situatie niet. Onbekend maakt letterlijk onbemind.

In haar lezing laat Laan zien hoe het vrouwelijke ‘genitaal’ werkt, en wat het nodig heeft om plezier te hebben, net zoveel als het mannelijke.

En lees het artikel in de Groene Amsterdammer over het werk van Ellen Laan: Het machtige orgaan van de vrouw.

Het belang van het niet weten tijdens seks

Sarah Byrden legt in haar TED-talk “Good Sex isn’t about knowing what you’re doing” uit hoe we ons aanpassen aan het (ideaal-) beeld dat we bij seks hebben, door onze opwinding te overdrijven of te onderdrukken.
Ze vertelt hoe belangrijk het is aandacht te hebben voor wat we voelen met en in ons lichaam als we vrijen, en voor de emoties die daarbij opkomen.  Emotie als belangrijk onderdeel van seks, omdat onze emoties ons vertellen wat we fijn vinden en wat niet, wat eng en wat plezierig. Hoe meer je je emoties tegenhoudt tijdens seks, hoe meer je je plezier tegenhoudt.

Vrouwen hebben vaak geleerd tijdens seks vooral bezig te zijn met het plezier van de ander, terwijl bevredigende seks vraagt dat je je af en toe ook helemaal kan richten op jezelf, en je eigen genot.
In een vrijpartij is het – voor beiden – het fijnst je afwisselend op jezelf, je eigen ervaring en emotie te richten, en op die van de ander, en op de ervaring tussen jullie in. Als je aan het stoeien bent, of hartstochtelijk aan het neuken, is dit tussenin vaak het meest voelbaar, en is het onduidelijk wie waar ophoudt. Bij andere vormen van vrijen is het belangrijk om je soms naar binnen te kunnen richten, en de ander even naar de achtergrond te laten gaan.

Byrden vertelt hoe je je kunt laten leiden door je genot, en hoe je op je genot kunt leren vertrouwen.
Het niet weten als een voorwaarde, en seks als een plek om tot leven te komen en te ontdekken.

De voorwaarden om te durven ontdekken

Emily Nagoski begint haar lezing “Confidence and joy are the key to a great sex life” door op te merken hoe bang we allemaal zijn niet ‘normaal’ te zijn als het over seks gaat. En hoe geruststellend het voor mensen vaak is te ontdekken dat ze normaal zijn, terwijl ze zelf bang waren dat ze er afwijkende, verkeerde fantasieën of genoegens op na hielden.

Ze laat zien dat we een tweevoudig controlesysteem hebben als het om het ontdekken van spannende dingen gaat: versnelling (op ontdekking gaan) en remmen (je terugtrekken). De voorwaarden om vrijelijk op ontdekking uit te kunnen gaan zijn vertrouwen, genegenheid, en weinig stress.
Daarbij geeft ze tips over hoe je meer vertrouwen in je lichaam kunt krijgen.

Natuurlijk zijn dit maar een paar aspecten van seksualiteit. In volgende berichten ga ik er meer van belichten.